Bilirkişi Nasıl Yazılır? TDK'ye Göre Doğru Yazımı

Türkçede birçok kelime zaman içinde birleşik yazılarak kalıplaşır. Bu kalıplaşma, kelimenin anlamında bir bütünlük oluşturduğu durumlarda görülür. “Bilirkişi” kelimesi de bu tür birleşik kelimelerden biridir. Gündelik hayatta ve özellikle hukuk alanında sıkça kullanılan bu kelime, bazen “bilir kişi” şeklinde ayrı yazılarak yanlış biçimde kullanılmaktadır. Peki, Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre doğru yazım hangisidir?

Doğru Yazımı: Bilirkişi

TDK’ye göre doğru yazım “bilirkişi” şeklindedir. Yani kelime bitişik yazılır.
“Bilirkişi” kelimesi, “bir konuda özel ve teknik bilgisi bulunan, görüşüne başvurulan kişi” anlamına gelir. Genellikle hukuk davalarında veya teknik incelemelerde tarafsız bir uzmanı ifade eder.

Bu kelimenin birleşik yazılmasının nedeni, artık tek bir kavramı karşılıyor olmasıdır. “Bilir” (anlayan, bilen) ve “kişi” kelimeleri bir araya gelerek yeni bir anlam kazanmıştır. Ayrı yazıldığında anlam bütünlüğü bozulur ve kelime sıradan bir “bilgili insan” gibi algılanabilir.

TDK sözlüğündeki tanım:

Bilirkişi: Bir işte veya konuda yeterli bilgisi olan, görüşüne başvurulan kimse.

Örnek cümle:
— Mahkeme, olayla ilgili olarak bilirkişiden rapor istedi.
Bu cümlede görüldüğü gibi kelime birleşik yazıldığında hem anlam hem de kullanım açısından doğrudur.

Yanlış Yazımı: Bilir kişi 

“Bilir kişi” şeklinde ayrı yazmak, TDK’ye göre yanlıştır. Çünkü kelime bu haliyle birleşik anlamını kaybeder.
“Bilir kişi” dendiğinde sadece “bir şeyi bilen insan” anlamı ortaya çıkar; oysa “bilirkişi” hukuk, teknik veya bilimsel bir uzmanlığı ifade eden özel bir kavramdır.

Yanlış kullanım örneği:
— Dosyayı incelemesi için bilir kişi atandı.
Bu kullanım hem dilbilgisel hem de anlam bakımından hatalıdır.

Doğru yazım “bilirkişi” şeklindedir.
Bu kelime, TDK’ye göre birleşik yazılır ve özellikle resmi yazışmalarda, mahkeme tutanaklarında, raporlarda bu biçimiyle kullanılmalıdır. Ayrı yazıldığında anlamı zayıflar ve dilde yerleşmiş doğru biçimi bozulur.
Kısacası, bir konuda uzman olan kişiyi belirtmek istiyorsak daima “bilirkişi” yazmalıyız.