Değinmek Nasıl Yazılır? TDK'ye Göre Doğru Yazımı
Türkçede kulağa birbirine yakın gelen fiiller zaman zaman karışıklığa yol açabilir. “Değinmek / deyinmek” ayrımı da bu karışıklığın sık rastlanan örneklerinden biridir. Günlük konuşmalarda kimi zaman ses kaymaları ortaya çıktığı için bazı kişiler kelimeyi yanlış telaffuz eder ve bu telaffuz yazıya da yansır. Oysa fiilin kökeni, anlamı ve TDK tarafından kabul edilen biçimi oldukça nettir. Bu yüzden yazım konusunda tereddüt yaşayan herkes için doğru formu açıklığa kavuşturmak önem taşır.
“Değinmek” fiili, bir konuya kısaca temas etmek, bahsetmek, üzerinde durmak anlamına gelir. Akademik metinlerden haber yazılarına, denemelerden resmi belgelere kadar çok geniş bir kullanım alanına sahiptir. Kelime, Türkçenin kendi ses yapısına uygun biçimde yerleşmiş ve uzun yıllardır standart hâlde kullanılmaktadır.
Karışıklığın temel nedeni, bazı yörelerde kelimenin “deyinmek” gibi telaffuz edilmesidir. Bu ses değişikliği yazımda da hataya dönüşür. Oysa TDK’nin sözlüğü, kelimenin doğru biçimini net şekilde belirler.
Aşağıda doğru ve yanlış yazımı ayrıntılı biçimde açıklıyoruz.
Doğru Yazım — Değinmek
TDK’ye göre kelimenin doğru yazımı “değinmek” şeklindedir. Fiil; “bir konudan söz etmek, bahsetmek, temas etmek” anlamlarında kullanılır. Türkçede “-e değmek / değinmek” kökünden türeyen kelime, yapısal olarak da son derece tutarlıdır.
Resmî yazılarda, akademik kaynaklarda ve standart Türkçe kullanan tüm yayınlarda yalnızca bu biçim geçerlidir.
Örnek cümle: “Konuşmasında ekonomik sorunlara da kısaca değindi.”
Yanlış Yazım — Deyinmek
“Deyinmek” yazımı, tamamen telaffuzdan kaynaklanan bir yanlıştır. TDK sözlüğünde böyle bir kelime yoktur. Ses değişimi nedeniyle ortaya çıkan bu biçim, yazı dilinde kabul edilmez.
Yanlış yazıldığında fiilin hem kök yapısı bozulur hem de anlamı doğru şekilde aktarılmaz. Standart Türkçeyle ilgisi olmadığından resmî veya akademik metinlerde kullanılması ciddi bir yazım hatasıdır.
Yanlış kullanım örneği: “Bu konuya sonra deyiniriz.” (Doğrusu değiniriz olmalıdır.)