Doğubayazıt Nasıl Yazılır? TDK'ye Göre Doğru Yazımı

Ağrı’nın en bilinen ilçelerinden biri olan bu yerleşimin adı, yazım konusunda sık karıştırılan örneklerden biridir. Çünkü halk arasında iki farklı biçim uzun yıllardır dolaşımda: “Doğubayazıt” ve “Doğubeyazıt”. Telaffuz benzerliği de karışıklığı artırdığı için pek çok kişi doğru formu merak ediyor. Bu nedenle hem TDK’nin kabul ettiği standart yazımı hem de yanlış kullanımların neden oluştuğunu açıklamak, konuyu berraklaştırmak açısından önemlidir.

Türk Dil Kurumu, yer adlarının yazımındaki istikrarı özellikle vurgular. Bir yerleşim biriminin resmi adı neyse, sözlük ve ansiklopedik kaynaklarda o biçim esas alınır. Dolayısıyla bu makalede kelimenin kökenine, TDK’nin kabulüne ve günlük dildeki kullanımına bakarak doğru yazımı netleştiriyoruz.

Doğru Yazım — Doğubayazıt

TDK’ye göre ve resmî kayıtlarda geçen tek doğru yazım “Doğubayazıt” biçimidir. Türkiye’deki ilçe adlarının tamamı İçişleri Bakanlığı kayıtlarına, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün veri tabanına ve TDK’nin yer adları listesine göre belirlenir. Bu kaynakların hepsinde kelime birleşik yazılır ve içinde “y” harfi tek olarak bulunur.

Bu adın kökeninde “Bayazıt” ismi vardır; Osmanlı döneminde kullanılan “Bayazıt / Bayezid” adının yöresel biçimlerinden biridir. Zamanla “Doğu Bayazıt” tamlaması birleşerek bugünkü resmî hâlini almıştır.
Örnek cümle: “Tatilde İshak Paşa Sarayı’nı görmek için Doğubayazıt ilçesine gitmeyi planlıyoruz.”

Yanlış Yazım — Doğubeyazıt

“Doğubeyazıt” biçimi, kelimenin ses olarak “beyaz” kelimesine benzemesi nedeniyle ortaya çıkan bir karışıklıktır. Ancak TDK’de böyle bir yer adı yoktur. Bu yazım, Türkçedeki ses çağrışımlarına dayanır fakat resmî kullanımla hiçbir bağı bulunmaz.

Birçok kişi kelimeyi “beyaz” köküne bağlayarak yazsa da bu etimolojik olarak hatalıdır; yer adının “beyaz”la ilgisi yoktur.
Yanlış kullanım örneği: “Arkadaşım Doğubeyazıt’a taşınmış.” (Bu kullanım yanlıştır; doğrusu Doğubayazıt olmalıdır.)