Espri Nasıl Yazılır? TDK'ye Göre Doğru Yazımı
Bir harfin eksikliği bazen anlamı, bazen de yazımın doğruluğunu tamamen değiştirir. “Espri / espiri” ikilisi de tam bu noktada karşımıza çıkar. Günlük konuşmada sıkça duyduğumuz bu kelime, özellikle yazı diline taşındığında kullanıcıların zihninde kısa bir tereddüt yaratır: Acaba doğru yazım hangisi? Hangi biçimi Türk Dil Kurumu kabul ediyor? Gel, bu küçük karışıklığı birlikte çözelim.
TDK’nin çevrim içi sözlüğüne bakıldığında kelimenin kökeninin Fransızca “esprit” olduğu görülür. Türkçeye geçtiğinde de bu biçime en yakın karşılık “espri” şeklinde yerleşmiştir. Bu nedenle araya fazladan bir i harfi koyarak oluşturulan “espiri” yazımı yanlış kabul edilir. Yani eğlenceli bir söz söylemek istersin ama yazım hatasına düşmek istemezsin; işte doğru yol burada başlıyor.
Doğru Yazım: Espri
“Espri” kelimesi, TDK tarafından kabul edilen ve sözlükte yer alan tek doğru biçimdir. Kelime, “nükteli, zekice söz veya davranış” anlamına gelir. Yazı dilinde, edebiyatta ve günlük iletişimde her zaman bu yazım kullanılmalıdır.
Örneğin: “Toplantıdaki gerginliği dağıtmak için küçük bir espri yaptı.”
Bu formun tercih edilmesi hem dilin standartlaşmasını sağlar hem de kökenine uygun bir kullanım sunar. Yani kelimenin yapısı gereksiz harflerle genişletilmez; olduğu gibi, yalın ve nettir.
Yanlış Yazım: Espiri
“Espiri” biçimi kulağa doğruymuş gibi gelebilir çünkü pek çok kişi konuşurken bu şekilde telaffuz eder. Fakat TDK bu yazımı yanlış kabul eder. Türkçede böyle bir kelime bulunmaz; bu nedenle yazı dilinde kullanılmamalıdır.
Yanlış kullanım örneği:
“Arkadaşlar arasında güzel bir espiri yaptı.”
Bu cümledeki kelime, doğru biçim olan “espri” ile değiştirilmelidir.
“Espiri” yazımının yaygın olmasının nedeni genellikle konuşma dilindeki alışkanlıklardır. Ancak yazılı Türkçe, her zaman ölçülü ve kurallı formu esas alır.
Kelimenin tek doğru yazılışı “espri”dir. Hem kökeni hem de TDK onayı bu biçimi destekler. Dilimizdeki küçük harf oyunlarına dikkat etmek, anlatımın berraklığını artırır ve yazıyı daha güvenilir kılar. Bir metne son dokunuşu yaparken bu tür ayrıntıları hatırlamak her zaman işleri kolaylaştırır; tıpkı yerinde yapılmış küçük bir… espri gibi.